Emri i plotë: Quhet Muhammed ibën Muslim ibën Ubejdullah ibën Abdullah ibën Harith ibën Zehre Ebu Bekr El Kureshi, Ez Zuhri, El Medeni dijetari i Medinës që banoi edhe në tokat Shamit.
Ka lindur në vitin 56 H (në disa burime përmenden vitet 50 H dhe 51 H) në Medine. Fakti që ka lindur në periudhën e artë të dijës i ndihmoi të përfiton nga shumë as’habë dhe shumë tabi’inë.
Prej tyre do t’i përmendim:
Ibën Umerin, Enes ibën Malikun, Sehl ibën Sa’din, Es Saib Ibën Jezidi, Ebu Tufejl ibën Vathile, të gjithë shokë të Dërguarit, sal-lallahu alejhi ue selem, Allahu qoftë i kënaqur me ta.
Ka përfituar edhe prej Se’id ibën El Musejjebit të cilin e ka shoqëruar tetë vite, si dhe prej Alkame ibën Vekkasit, Urve ibën Zubejrit, Ebu Idris El Haulanit, Salim Ibën Abdullahit, Ebu Seleme ibën Abdur Rahmanit, Ubejdullah ibën Abdil-lah ibën Utbe, El Kasim ibën Muhammedit, El Harixhe ibën Zejdit dhe shumë tjerë.
Lëvdatat e dijetarëve për të:
El Lejth ibën Sa’di: Nuk kam parë dijetarë më të përkryer se Ibën Shihabi. Kur lexonte hadithe do thoshe nuk din asgjë përveç haditheve, e njëjta ndodhte dhe kur fliste për arabët dhe fiset tyre, për Kur’anin dhe këshillat.
Sufjan ibën Ujejne: Ibën Zuhriu ishte më i dituri i Medinës.
Omer ibën Abdul Aziz: Askush nuk i recitonte hadithet si Zuhriu.
Amër ibën Dinari: Dirhemët nuk kishin vlerë për të.
Ahmed ibën Hanbel: Senedet dhe hadithet e Zuhriut janë më të mirët.
Jahja ibën Se’id: Nuk ka mbetur dijetar me dije sa e kishte Zuhriu.
Ejjub Es Sihtijani: Nuk kam parë njeri më të ditur se Zuhriu. I thanë as Hasan El Basriun? Tha: Më i dituri është Zuhriu. Të njëjtën fjalë tre herë e ka përsëritur edhe Shuajb ibën Ebi Hamze.
Ishte det i dijës tha Se’id ibën Abdul Azizi.
Malik ibën Enes: Ibën Shihabi nuk kishte konkurrent në dije.
Ali ibën El Medini: Katër veta jepnin fetva: El Hakemi, Hammadi, Katadeja dhe Zuhriu. Zuhriu ishte më i dituri prej tyre.
Dijen e Se’id ibën El Musejjebit, Urves dhe Ubejdullah ibën Abdullah e tuboi Ibën Shihabi.
Malik ibën Enes: Kur vinte Ibën Shihabi në Medine grumbulloheshim para shtëpisë së tij.
Salih ibën Kejsani rrëfen: Kërkonim dije unë dhe Zuhriu dhe ai më tha: eja t’i shënojmë hadithet e të Dërguarit, sal-lallahu alejhi ue selem dhe ashtu e bëmë. Kur më tha t’i shënojmë fjalët e as’habëve unë nuk pranova, ndërkohë që ai vazhdoi punën. Ai korri sukses e unë humba.
Malik ibën Enes: Ishte më bujari në mesin tonë.
Disa fjalë të Zuhriut:
Ka thënë:
“Të kapurit për sunet është shpëtim.”
“Përsëritja e hadithit është më vështirë se bartja e gurëve.”
“Shejtanët kanë hise në tubimin që zgjatë.”
“Njerëzit nuk do të pranojnë fjalën dijetarit që nuk punon me dijen e tij si dhe punën e atij që nuk din.”
“Besimi në kaderin është boshti i besimit në Allahun. Ai që njëson Allahun dhe nuk beson në kader e ka anuluar besimin e tij.”
“Transmetimi i hadithit pa sened është sikur hipja mbi kulm pa shkallë.”
“Senedi (transmetimi i hadithit duke i përmendur zinxhirin e transmetuesve) është veçori dalluese e Ummetit Islam.”
Nga ky det i dijës përfituan shumë dijetarë si:
El Ata ibën Ebi Rebah, Umer ibën Abdul Aziz, Amër ibën Dinar, Katade ibën Di’ame, Zejd ibën Eslem, Ejjub Es Sihtijani, Ebu Zinadi, Ibën Xhurejxh, El Euzai, Malik ibën Enes, Sufjan ibën Ujejne, Ibën Is’hak dhe shumë tjerë.
Ndërroi jetë në vitin 123 H (në disa burime në vitin 124 H ose 125 H) Allahu e mëshiroftë me mëshirën e tij të gjerë.
Përktheu Talha Kurtishi
