Pyetja: Nëse imami në namazin e xhenazes i jep dy selame, ndërsa unë atë që e di se në namazin e xhenazes jipet vetëm një selam në anën e djathtë, a të veproj ashtu siç di unë, apo ta ndjek imamin në dy selamet?
Përgjigjja: Falënderimi i takon Allahut.
Së pari: Shumica e dijetarëve janë të mendimit se selami në namazin e xhenazes është vetëm një herë dhe atë në anën e djathtë.
Ibn Abdur Berri, Allahu e mëshiroftë, ka thënë: “Shumica e dijetarëve, nga të parët e bashkëkohorët, janë të mendimit se selami është vetëm një herë.” (Istidhkar, 3/32)
Ibn Kudameh, Allahu e mëshiroftë, ka thënë: “Selami në namazin e xhenazes është vetëm një herë, kjo është përcjellur nga gjashtë prej shokëve të profetit, sal-Allahu alejhi ve selem, në kohën e të cilëve nuk është njohur ndonjë kundërthënie, andaj kjo është kosnideruar ixhma’ (konsensus).”
Imam Ahmedi, Allahu e mëshiroftë, ka thënë: “Nuk njihet asnjë kundërshtarë rreth kësaj çështje pos nga Ibrahim Nehaiu.” (Mugni 3/418)
Ahmed ibn Kasimi përcjell dhe thotë: Është pyetur Ebu Abdilah (pra; Imam Ahmedi) se a njeh ndonjë prej sahabëve që ka vepruar dy selame në namazin e xhenazes? Ka thënë: Jo. Por (njihet) nga gjashtë prej sahabëve se ata jepnin një selam, në formë të shkurtër në anën e djathtë. E përmendi prej tyre ibn Omerin, ibn Abasin, Ebu Hurejren, Vethile ibn Eska, ibn Ebi Eufa dhe Zejd ibn Thabit.
Bejhakiu ka shtuar dhe ka përmendur: Ali ibn Ebi Talib, Xhabir ibn Abdullah, Enes ibn Malik, Ebu Umameh ibn Sehl ibn Hanif, këta janë dhejtë nga sahabët.” (Zadul Mead 1/490)
Shejh ibn Baz, Allahu e mëshiroftë, ka thënë: Kjo njihet si sunet -vetëm një selam-, njashtu kjo është vërtetuar nga shokët e të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve selem, , një selam në anën e djathtë.” (Fetava nurun ala derb 14/19)
Dy: Disa dijetarë janë të mendimit se në namazin e xhenazes jipen dy selame, sikur që jipen në namazet farze dhe ato nafile. Ky njëherit është edhe medh’heb i Ebu Hanifes dhe Shafiut. (El Mebsut 2/65, El Mexhmu’ 5/240)
Për këtë janë argumentuar me hadithin e ibn Mesudit: “Tre gjëra i dërguari i Allahut, sal-Allahu alejhi ve selem i vepronte që njërëzit tani nuk i veprojnë: njëra prej tyre: Selami në namazin e xhenazes sikur se selami në namaz.” E transmeton Bejhakiu në librin e tij “Sunen el Kubra” (4/43), Neveviu në librin “Hulasah” (2/982) ka thënë: “Zingjiri i këtij transmetimi është i mirë.” Dhehebiu në “Muhedheb” (3/1387) ka thënë: “Zingjiri i tij është i mirë.” Shejh Albani e ka vlerësuar të mirë në “Ahkam el Xhenaiz”.
Ky hadith nuk është i qartë për dy selamet, ngase mund që të ketë për qëllim ngjasimin me origjinën e selamit, pra jep selam në namazin e xhenazes ashtu siç jipet në namazin e rregullt. Apo mund të jetë se ai thoshte: Selamu alejkum ve rahmetullah, sikur që thuhet në namazin e rregullt. Apo është i ngjashëm me selamin e namazit për nga shprehja e selamit me zë.
Andaj bartja e një prej këtyre kuptimeve duhet të jetë në pajtim me veprat e sahabëve, kjo është më primare se sa të bartet në një prej kuptimeve që vie në kundërshtim me veprimet e tyre.
Thënia se namazi i xhenazes ka dy selame është thënie e disave nga të parët, siç është shënuar në “Musanef” me transmetim të mirë nga Xhabir ibn Zejd, Shabiu, Ibrahim Nehaiu, se ata jepnin dy selame. (Umdetul Kari Sherh Sahih Buhari 12/408)
Shejh Albani ka përzgjedhur lejueshmërinë e veprimit të dy formave.
Ibn Mundhiri ka thënë: “Vetëm se një selam është më e dashur për mua…sepse kështu kanë vepruar shokët e të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve selem, e ata janë më të dijshëm për sunetin se të tjerët, sepse ata prezentuan në namazin e xhenazes të dërguarit, sal-Allahu alejhi ve selem, dhe kështu e ruajtën, si dhe nuk hasëm në kundërshtime prej atyre të cilëve transmetuam, se selami është vetëm një herë, po edhe dijetarët janë unanim që të jetë vetëm një selam.” (El Evsat fi Sunen vel Ixhma vel ihtilaf 5/448)
Tre: Kush falet pas një imami i cili jep dy selame në namazin e xhenazes, sipas legjislacionit islam ai duhet të djek imamin, sepse selami i dytë është çështje e diskutuar e pranuar në mesin e dijetarëve, siç u sqarua më herët, ndërsa sunet është pasimi i imamit, e të mos kundërshtohet.
Është pyetur Shejh ibn Uthejmini: “Kam parë në një prej vendeve islame, se në namazin e xhenazes imami jep dy selame, a ka kjo ndojfarë baze apo jo? Është përgjigjur: Dy selame në namazin e xhenazes është mendimi i një grupi dijetarësh, dhe nuk ka gjë të keqe nëse njeriu jep selam dy herë.” (Mexhmu’ Fetava 17/130)
Njashtu ka thënë: “Selami në namazin e xhenazes është vetëm në anën e djathtë, mirëpo nëse jep selam në anën e djathtë e në anën e majtë, nuk ka gjë, sepse kjo çështje është e gjërë, poashtu për këtë është transmetuar nga i dërguari, sal-Allahu alejhi ve selem, se ai jepte selam edhe në të majtën.” (Fetava nurun ala derb 9/2)
Kush mjaftohet vetëm me një selam; ska gjë të keqe, sepse kjo nuk e dëmton pasimin e imamit, posaçërisht me selamin e parë, me çfarë njeriu del prej namazit, sipas mendimit të gjithë dijetarëve.
Për në fund: Selami në namazin e xhenazes bëhet vetëm një herë në anën e djathtë, qoftë se i bën dy selame, një në të djathtën e një në të majtën, nuk ka gjë të keqe.
Allahu e di më së miri
Burimi: albislam.com / Islamqa.info
Përktheu: Shpend Zeneli
