1 – Festat e vetme të ligjësuara në islam: Kurban Bajrami dhe Fitër Bajrami
Para shpalljes ose në kohën e injorancës ishin shumë gjëra që binin ndesh me fenë islame kurse disa tjera vetëm se ishin ndryshe nga ajo që donte Allahu i Lartëmadhëruar. Prandaj me shpalljen e përkryer të Allahut krejt të këqijat u mënjanuan kurse ato jo të këqijat morën trajtën më të mirë të mundshme. Një nga ato ishte edhe se banorët e Medinës në kohën e injorancës i festonin dy festa të tyre të hershme. Kjo, me ardhjen e të Dërguarit të Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) u ndryshua, pasi që Allahu ua zëvendësoi këto dy festa me dy festa tjera, e ato ishin Kurban Bajrami dhe Fitër Bajrami. Këto festa madje ishin edhe dy festat e vetme të muslimanëve të cilat u ligjësuan në Medine pas hixhretit, të cilat edhe mbeten të vetmet festa për muslimanët deri në ditën e gjykimit.
Për këtë fakt na tregon Enesi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) i cili thotë: “Banorët e Medinës në kohën e injorancës kishin dy festa në të cilat argëtoheshin gjatë tyre, mirëpo kur erdhi i Dërguari i Allahut në Medinë u tha: “Ju keni pasur dy festa në të cilat argëtoheshit gjatë tyre, tani Allahu ato ua ka zëvendësuar me dy të tjera më të mira: Fitër Bajrami dhe Kurban Bajrami.” (Transmeton Ebu Davudi, Hakimi, Bejhakiu me zinxhir sahih-autentik)
2 – Preferohet gjatë tyre: Larja (gusli), parfumimi dhe të veshurit me rrobat më të bukura
Ibënul Kajimi (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: I Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) gjatë dy bajrameve i veshte rrobat më të bukura. Ai posedonte një palë rroba të cilat i vishte gjatë dy bajrameve dhe në ditën e xhuma. Gjithashtu Ibën Omer (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) e praktikonte larjen-guslin gjatë dy bajrameve.(Transmeton Ibën Ebu Shejbe dhe Abdurrezaku 3/309, me zinxhir sahih-autentik)
3 – Ngrënia diçka para se të dilet për të falur namazin
Enesi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) ka thënë: “I Dërguari i Allahut ditën e Fitër bajramit nuk dilte për në xhami derisa të hante disa hurma, kurse hurmat i hante në numër tek.”(Transmeton Buhariu)
4 – Dalja për faljen e namazit të Bajramit në Musala – vendfalje e caktuar për namazin e Bajramit.
Ebu Seid el Hudriu (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) transmeton dhe thotë: “I Dërguari i Allahut dilte për të falur namazin ditën e kurban Bajramit dhe Fitër Bajramit në musala. (vendfalje e caktuar për të falur namazin e Bajramit)” (Transmeton Buhariu) P.sh. qendër e qytetit, park, fushë sportive, aludon në vend të gjerë i madh ku mund të dalin të falen të gjithë banorët e atij vendi, qoftë ky qytet apo fshat.
5 – Dalja e grave dhe fëmijëve madje edhe e grave me menstruacione në musala
Umu Atije (Allahu qoftë i kënaqur prej saj) thotë: “Jemi urdhëruar në kohën e të Dërguarit të Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) ne, gratë e shtyra në moshë, madje edhe gratë të cilat ishin me menstruacione që të dalim në Bajrame për të marrë pjesë në lutjet e muslimanëve si dhe mirësitë gjatë tyre. Kurse ata të cilët ishin me menstruacione i largoheshin vendit ku faleshim.”(Mutefekun alejhi)
Gjithashtu i Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) e ka obliguar daljen e grave në musala gjatë bajrameve. (Transmeton Ahmedi me zinxhir autentik. Albani e ka cekur në Xhamiu sahih)
6 – Ndërrimi i rrugës
Xhabir Ibën Abdullahu (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) thotë: “I Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) në ditën e Bajramit e ndërronte rrugën gjatë shkuarjes dhe kthimit nga musala.”(Transmeton Buhariu)
Namazi i Bajramit
1 – Nuk ka as ezan e as ikamet e as që thuhet fjala: essalatu xhamiatun – namaz i përgjithshëm.
Xhabir Ibën Semurete (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) tregon dhe thotë: “I kam falur bashkë me të Dërguarin e Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) dy bajrame më shumë se një herë pa ezan dhe pa ikamet.”(Transmeton Muslimi)
Ibën Kajimi (Allahu e mëshiroftë) ka thënë: I Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) kur arrinte në musala e fillonte namazin pa ezan dhe pa ikamet si dhe pa fjalën: namazi i përgjithshëm. Kjo është prej sunetit të Dërguarit të Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) të mos bëj asgjë nga këta që i cekëm.
2 – Nuk ka namaz para namazit të bajramit e as pas tij
Ibën Abasi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) rrëfen dhe thotë: “Doli i Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) ditën e Bajramit dhe i fali dy rekate duke mos falur para tyre dhe pas tyre asgjë.”(Transmetojnë xhemati)
3 – Tekbiret në namaz
Nga Amër Ibën Shuajbi e ky nga babai i tij e ky nga gjyshi i tij transmeton se i Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) në namazin e Bajramit ka marrë dymbëdhjetë tekbire, shtatë në rekatin e parë dhe pesë në rekatin e dytë.(Transmetojnë Ahmedi, Ibënu Maxhe)
4 – Çfarë lexohet në namazin e bajramit
Transmeton Ubejdullah Ibën Abdullah se Omer Ibën Hatabi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) e ka pyetur Ebu Uakid Elejthiun: Çfarë lexonte i Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) në namazin e Fitër Bajramit dhe atë të kurban Bajramit? – i tha:
– Lexonte gjatë tyre: “Kaf uel Kuranil Mexhid” dhe “Ikterebeti saatu uen shekkal kamer”. (D.m.th. suret Kaf dhe Kamer) (Transmeton Muslimi)
Gjithashtu Numan Ibën Beshir transmeton se i Dërguari i Allahut gjatë dy bajrameve dhe në Xhuma lexonte “Sebbihisme rabbikel Ala” dhe “Hel etake hadithul gashije”,(D.m.th. suret A’la dhe Gashije) ndonjëherë ndodhte që të dy festat (bajrami dhe xhumaja) të bien me një ditë dhe ai i lexonte të njëjtat sure. (Transmeton Nesaiu Ibën Maxheh, Abdurrezaku dhe hadihti është sahih-autentik)
5 – Hutbeja pas namazit
Ibën Omeri (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) ka thënë: “I Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të), Ebu Bekri dhe Omeri (Allahu qoftë i kënaqur prej tyre) e falnin namazin e Bajramit para hutbes.”(Transmeton Buhariu)
6 – Përshëndetja gjatë bajrameve
Xhabir Ibën Nufejriu (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) ka thënë: Shokët e të Dërguarit të Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) kur takoheshim ditën e Bajramit i thoshin njëri tjetrit: Tekabel Allahu mina ue minke – Allahu na i pranoftë neve dhe juve. (Ibën Haxheri ka thënë se zinxhiri i hadithit është hasen – i mirë).
7 – Dëfrimi dhe argëtimi është i lejuar në festa
Transmeton Aisheja (Allahu qoftë i kënaqur prej saj) dhe thotë: “Etiopasit luanin në prezencë të Dërguarit të Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të)ditën e Bajramit dhe ndërsa unë u ngjita mbi supet e të Dërguarit të Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) t’i shikoj ata, derisa u ngopa duke i shikuar pastaj u larguam.”(Transmetojnë Shejbani, Buhariu, Muslimi dhe Ahmedi)
8 – Shpeshtimi i tekbireve gjatë bajrameve
Allahu i madhëruar thotë: “Që të plotësoni numrin, të madhëroni Allahun për atë se u urdhëroi që të jeni falemnderues.” (Bekare:185)
Transmetohet nga Ibën Mesudi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) se ai merte tekbire në ditët e teshrikut me këto fjalë: Allahu ekber la ilahe il-Allah uAllahu ekber Allahu ekber ue lilahil-hamd. (Transmeton Ibën ebi Shejbeh 2/167 në zinxhir sahih-autentik)
Esuedi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) ka thënë: Abdullahu (Ibën Mesudi) merrte tekbire prej namazit të sabahut në ditën e bajramit deri në namazin e ikindisë në ditën e e therjes së kurbaneve dhe thoshte: Allahu ekber Allahu ekber la ilahe il-Allah vAllahu ekber Allahu ekber ue lilahil-hamd.(Transmeton Ibën Ebi Shejbeh me zinxhir sahih-autentik)
Kurse nga Omeri (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) ka transmetim për të se: Ai merrte tekbire prej në mëngjesin e ditës së arafatit deri në namazin e drekës së ditës së fundit të teshrikut.(Transmeton Ibën Ebi Shejbeh me zinxhir hasen- i mirë)
Ibrahim Nehaiu (Allahu e mëshiroftë) thotë: Ata (selefi) merrnin tekbire prej ditës së Arafatit, dikush prej tyre merrte tekbire i kthyer kah kibla pas çdo namazi duke thënë: Allahu Ekber Allahu ekber la ilahe il-Allah uAllahu ekber Allahu ekber ue lilahil-hamd. (Transmeton Ibën ebi Shejbeh me zinxhir sahih-autentik)
9 – Kujt i ik namazi i bajramit…
Ai i cili nuk arin ta falë namazin e bajramit me xhemat i falë katër rekate nga se kështu transmetohet nga Abdullah Ibën Mesudi (Allahu qoftë i kënaqur prej tij) ky është madje edhe mendimi i Shabiut, Theurit, Ahmedit dhe Is’hakut
10 – Përkujtimi
Ki kujdes vëlla i dashur musliman pas gjithë kësaj mos e lejo të harrosh agjërimin e gjashtë ditëve të muajit sheval, pra gjashtë ditët pas muajit të ramazanit, sepse i Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të) ka thënë: “Kush e agjëron ramazanin pastaj pas kësaj i agjëron gjashtë ditët e shevalit i llogaritet sikur të kishte agjëruar tërë jetën.” (Transmeton Ahmedi, Muslimi, Tirmidhiu)
Burimi në gj. shqipe: albislam.com
