1. Lexo fillimin e sures el Mu’minun duke e medituar atë! E sheh se cilat janë cilësitë e besimtarëve të shpëtuar.
Dy cilësitë kryesore janë; 1. Përsosja e veprave të mira dhe 2. Vazhdimësia e kryerjes së tyre. Këto dy gjëra janë drita e suksesit dhe shpëtimit. Frikërespekti dhe përulja në namaz aludon se e ke përsosur kryerjen e veprës, kurse ruajtja e të gjitha namazeve (falja e tyre) nuk arrihet përveq se duke i falur ato vazhdimishtë dhe në kohën e tyre.
Dr. Muhamed el Kahtani
2. Allahu, xhele ue ala, ka thënë; لَنْ يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَٰكِنْ يَنَالُهُ التَّقْوَىٰ مِنْكُمْ
“Te Allahu nuk arrin as mishi as gjaku i tyre, por te Ai arin bindja(devotshmëria) e juaj.” (Haxh; 37).
Nëse adhurimet nuk kryhen me sinqeritet dhe devotshmëri është e njejt sikurse trupi i cili nuk ka shpirtë.
Shejh Abdurrahman Es Sa’dij, rahimehullah, në tefsirin e tij; fq.583
3. Allahu, xhele ue ala, ka thënë; ذَٰلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ
“Kjo është kështu! E kush madhëron dispozitat e Allahut, ajo është shenjë e devotshmërisë së zemrave.” (Haxh; 32).
E ceku devotshmërinë e zemrave, ngase vendi kryesor i devotshmërisë është në zemër. Mu për këtë arsye tha edhe i dërguari i Allahut, salallahu alejhi ue selem! , në hadithin e vërtetë; “Devotshmëria është këtu (e tha tre herë këtë fjalë) duke bërë me shenjë tek zemra e tij.”
Kurtubiu, rahimehullah, në tefsirin e tij; 12/56
4. Vërehet shumë qartë se në ajetet e haxhit i kushtohet më shumë vëmendje dhe rëndësi veprave (adhurimeve) të zemrave, gjë që dallon haxhin nga shtyllat e tjera të Islamit, dmth haxhit veçohet më shumë në këtë aspekt. Medito rreth fjalës së Allahut; لَنْ يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَٰكِنْ يَنَالُهُ التَّقْوَىٰ مِنْكُمْ
“Te Allahu nuk arrin as mishi as gjaku i tyre, por te Ai arin bindja(devotshmëria) e juaj.” (Haxh; 37).
Andaj, kushtoj kujdes të veqant zemrës tënde gjatë kryerjes së haxhit!
Shejh Dr. Nasir el Umer
5. Allahu, xhele ue ala, ka thënë; وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ. الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِينَ عَلَىٰ مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلَاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ
“E përgëzo të dëgjueshmit. Të cilët, kur përmendet Allahu, u dridhen zemrat e tyre, të cilët janë të durueshëm ndaj asaj që i godet, të cilët rregullisht e falin namazin dhe të cilët japin për qëllime të dobishme nga ajo me çka furnizuam Ne.” (Haxh; 34-35).
I ceku Allahu, xhele ue ala, disa cilësi të të dëgjueshmëve ndaj Tij; 1. E ceku dridhjen e zemrave kur e përmendin Allahun, pra e përmendin me frikë, dashuri dhe nënshtrim të plotë ndaj Tij. 2. Tregohen të durushëm ndaj asaj që i godet (ndaj sprovave dhe caktimeve të Allahut). 3. E falin në namazin në mënyrë të përsosur, duke i plotësuar shtyllat dhe kushtet e brendshme dhe të jashtme. 4. Dhe janë bamirës ndaj robërve të Allahut, duke i dhuruar atyre ndihma materiale nga ajo që i furnizoi Allahu.
Ibn Kajimi, rahimehullah Shifaul Alil: 1/106 Nga arabishtja; Suad Shabani