Ashtu siç e sqaruam, nuk arsyetohet njeriu me kader nëse nuk i kryen gjërat obligative apo i vepron gjërat e ndaluara ( mëkatet).
Andaj, argumentimi dhe arsyetimi i njeriut në këtë rast me kader është gabim në shumë aspekte, siç vijon:
- Allahu,- xhele ue ala!,- thotë:
“Idhujtarët do të thonë: “Sikur të donte Allahu, nuk do t’i bënim shok Atij as ne as baballarët tanë, dhe asgjë të ndaluar nuk do të punonim”. Kështu mohonin edhe ata para tyre, derisa e shijuan dënimin tonë. Thuaj: “A keni ju ndonjë argument të na paraqitni? Ju mbështeteni vetëm në hamendje dhe jeni vetëm gënjeshtarë”.” (En’am: 48). Nëse ata do t’u arsyetoshin dhe argumentoheshin me kader, atëherë Allahu nuk do t’i dënonte.
- Allahu,- xhele ue ala!,- thotë:
“(Na kemi dërguar) pejgamberë, sihariques dhe lajmërues (frikën), që njerëzit të mos kenë ndonjë vërejtje ndaj Allahut, pas ardhjes së pejgamberëve. Se, Allahu, është i Plotëfuqishëm dhe i Gjithëdijshëm.” (Nisa: 165). Nëse kaderi do të ishte argument dhe arsyetim për kundërshtarët e Islamit, atëherë nuk do të ishte i nevojshëm dërgimi i pejgamberëve, sepse pastaj kundërshtimi i tyre pas dërgimit të pejgamberëve do të ndodhte po me kaderin(caktimin) e Allahut.
- Transmetohet nga Aliu,- Allahu qoftë i kënaqur me të!,- se Muhamedi,- sal-Allahu alejhi ue selem!,- ka thënë: ” Nuk ka ndonjë prej jush që nuk i është caktuar vendi i tij, në xhehenem ose në xhenet.” Një burrë prej të pranishmëve që ishin aty tha: A t’i mbështetemi kësaj fjale që e the, o i Dërguar i Allahut? Ai,- sal-Allahu alejhi ue selem!,- tha: “Jo, por ju punoni, se gjithçka ju është lehtësuar. Pastaj lexoi fjalën e Allahut: (فَأَمَّا مَنْ أَعْطَىٰ وَاتَّقَىٰ) “Kush jep sadaka dhe ruhet nga gjunahet (është i devotshëm), do t’ia lehtësojmë atij për më të lehtën.” (Sure el Lejl: 5). Në transmetimin e Muslimit: “Çdonjërit prej jush, i është lehtësuar puna, për të cilën është krijuar.” (Shënuan: Buhariu dhe Muslimi).
Andaj Pejgamberi, alejhi selam, na urdhëroi të punojmë dhe ndaloi t’i mbështetemi vetëm kaderit (caktimit).
- Nuk ka dyshim se Allahu e ka obliguar diçka njeriu si dhe e ka ndaluar diçka njeriun. Porse, njeriu duhet ta dijë se Allahu nuk e ka ngarrkuar me diçka që njeriu nuk mund ta bartë apo kryej atë. Allahu,- xhele ue ala!,- thotë:
“Andaj frikësojuni Allahut sa të mundeni, dhe dëgjoni, dhe përuluni dhe shpenzoni (prej pasurisë suaj) për të mirën tuaj. E ata që ruhen nga lakmia e madhe, janë fitues.” (Tegabun: 16).
“Allahu nuk e ngarkon askend përtej fuqisë që ka: në dobi të tij është e mira që bënë, kurse në dëm të tij është e keqja që e punon.” (Bekare: 286). Andaj, nëse njeriu do të ishte i obliguar të vepronte, atëherë do të ishte i obliguar të vepronte edhe gjërat që nuk do të mund t’i vepronte. Por, një kuptim i tillë është gabim. Nëse ndodh që njeriu ta veprojë një mëkat me xhehël (injorancë), me harresë ose me detyrim, atëherë nuk llogaritet gjynahqarë, sepse në këtë rast ai arsyetohet.
- Kaderi (caktimi) i Allahut është i fshehur dhe sekret (e dinë vetëm Allahu). Kaderi nuk mêsohet, porse ai kuptohet dhe dihet vetëm pasi të ndodh. Dëshira e njeriut, për veprën që ai vepron, ndodh para punês së tij dhe ajo nuk bazohet mbi diturinë e caktimit (kaderit) të Allahut. Dhe, në këtë mënyrë, nuk mbetet më argument dhe arsyetim me kader, sepse nuk posedon argument njeriu për diçka qê ai nuk e di apo është e panjohur për të.
Vazhdon..
Autor: Shejh Muhamed ibn Salih el Uthejmin, Allahu e mëshiroftë
Nga arabishtja: Suad Burhan Shabani
Burimi: albislam.com
